Bạn có tin rằng những món ăn quen thuộc hàng ngày lại là nguyên nhân khiến cả gia đình mắc bệnh tiểu đường? Một câu chuyện có thật về một gia đình đã khiến các bác sĩ phải bất ngờ khi khám phá ra chế độ ăn “độc lạ” gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Dựa trên thông tin từ Bộ Y tế và Phúc lợi, bệnh tiểu đường là một trong mười nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong tại Trung Quốc, với gần 10.000 ca tử vong mỗi năm do căn bệnh này.
Yang Zhiwen, một chuyên gia về y học gia đình và giảm cân ở Đài Loan, đã chỉ ra rằng nhiều người thường có quan niệm sai lầm về chế độ ăn uống của mình. Họ tin rằng mình ăn uống một cách lành mạnh nhưng lại không chú ý đến loại thực phẩm mà mình tiêu thụ hàng ngày, dẫn đến tình trạng mất cân bằng dinh dưỡng và tác động tiêu cực đến sức khỏe. Cô nhấn mạnh rằng việc phát triển bệnh tiểu đường chủ yếu bắt nguồn từ chế độ ăn uống.
Việc phát triển bệnh tiểu đường chủ yếu bắt nguồn từ chế độ ăn uống
Cả gia đình đều mắc tiểu đường vì chế độ ăn uống “không thích hợp”
Yang Zhiwen đã nêu lên một vấn đề nghiêm trọng: trong số những người Đài Loan trên 60 tuổi, có 1 trên 5 người đang phải đối mặt với căn bệnh tiểu đường. Thậm chí, có một gia đình khi đến khám tại phòng khám đã được xác nhận tất cả đều mắc bệnh tiểu đường. Khi bác sĩ Yang tìm hiểu về thói quen ăn uống của họ, ông phát hiện rằng họ thường xuyên tiêu thụ cơm rang và mì xào ba bữa một ngày, luôn thêm nước mắm và các loại tương có độ mặn cao vào mỗi món ăn.
Dù cho cả gia đình đều ăn rất nhiều, với việc tiêu thụ lên đến ba bát cơm mỗi bữa, họ lại bổ sung rất ít protein và rau xanh vào chế độ ăn. Thêm vào đó, các thành viên trong gia đình có sở thích với bánh kẹo, nước ngọt và ăn trái cây một cách không kiểm soát. Kết quả là mức đường huyết của họ nhanh chóng tăng lên đến 4.500 mg/dl. Việc tiêu thụ quá nhiều nước mắm và nước sốt không chỉ làm gia tăng nguy cơ mất nước mà còn dễ dàng dẫn tới tình trạng tăng đường huyết và áp suất thẩm thấu.
Yang Zhiwen đã chỉ ra rằng chế độ ăn giàu carbohydrate có thể dẫn đến kháng insulin và hội chứng chuyển hóa, từ đó gây ra các vấn đề sức khỏe như bệnh tiểu đường, huyết áp cao, nồng độ axit uric cao và tình trạng béo phì.
Ngoài ra, bác sĩ cũng nhận định rằng những gia đình có thành viên mắc bệnh tiểu đường thường có nguy cơ cao hơn mắc bệnh này. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là tất cả mọi người trong gia đình đều dẫn đến việc mắc bệnh. Bà nhấn mạnh rằng nếu biết cách duy trì chế độ ăn uống hợp lý và nhận diện kịp thời các yếu tố tiềm ẩn, ngay cả trong giai đoạn tiền tiểu đường, bạn vẫn có thể quản lý sức khỏe của mình hiệu quả.
Bác sĩ cũng cảnh báo rằng khi tuổi tác tăng lên, quá trình trao đổi chất có xu hướng giảm, kèm theo chế độ ăn uống không hợp lý và thiếu vận động có thể gia tăng nguy cơ kháng insulin. Điều này không chỉ gây khó khăn trong việc kiểm soát lượng đường trong máu mà còn có thể dẫn đến sự phát triển của bệnh tiểu đường.
Bác sĩ cũng cảnh báo rằng khi tuổi tác tăng lên, quá trình trao đổi chất có xu hướng giảm, kèm theo chế độ ăn uống không hợp lý và thiếu vận động có thể gia tăng nguy cơ kháng insulin
Tác động của thiếu ngủ và căng thẳng đến bệnh tiểu đường
Yang Zhiwen đã chỉ ra rằng bên cạnh chế độ ăn nhiều carbohydrate, căng thẳng và thiếu ngủ cũng là những nguyên nhân lớn gây ra kháng insulin. Khi cơ thể hấp thụ quá nhiều đường, tình trạng thừa cân và béo phì có thể xảy ra, kéo theo sự kháng insulin – hormone có vai trò quan trọng trong việc cân bằng mức đường huyết. Kháng insulin làm suy yếu khả năng của cơ thể trong việc điều chỉnh lượng đường, qua đó làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường.
Cô đã đề xuất 3 biện pháp để cải thiện tình trạng kháng insulin:
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Giảm thiểu carbohydrate tinh chế và tăng cường thực phẩm giàu chất xơ cùng chất béo lành mạnh. Một chế độ ăn uống cân bằng, hợp lý giữa carbohydrate, protein và chất béo là cần thiết. Cần ưu tiên lựa chọn các chất béo tốt và tinh bột phức hợp có chỉ số glycemic (GI) thấp, đồng thời bổ sung đa dạng rau củ và trái cây.
Tăng cường hoạt động thể chất
Tập luyện thể dục giúp cải thiện độ nhạy với insulin, trong đó tập tạ và các bài tập aerobic được cho là rất hiệu quả.
Quản lý căng thẳng và đảm bảo giấc ngủ đầy đủ
Việc kiểm soát căng thẳng một cách hiệu quả và nâng cao chất lượng giấc ngủ có vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng insulin. Nếu cần thiết phải sử dụng thuốc để điều trị tình trạng kháng insulin, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và kê đơn phù hợp.
