Ồn ào đời tư của “thái tử Cbiz” Trần Phi Vũ tiếp tục nối dài danh sách scandal của “nepo baby” hay thế hệ giàu có thứ hai tại Trung Quốc.
Ngày 13/2, QQ đưa tin blogger tên Quay phim siêu năng Dương Dương tung loạt ảnh nhạy cảm của Trần Phi Vũ và một cô gái đã có gia đình tên Diệc Lâm.
Cả hai được cho đã hẹn hò từ năm 2021. Loạt ảnh do chồng của Diệc Lâm bán cho blogger. Nữ diễn viên Trần Hồng, mẹ Trần Phi Vũ, được cho đã chi 2 triệu nhân dân tệ (khoảng 290.000 USD) để ém nhẹm scandal tình ái của con trai nhưng không thành.
Bê bối đời tư của Trần Phi Vũ đứng đầu danh sách tìm kiếm trên mạng xã hội Weibo. Đa số khán giả tỏ ra thất vọng, tức giận, thậm chí kêu gọi tẩy chay nam diễn viên.
Trần Phi Vũ sinh năm 2000, là con trai của đạo diễn nổi tiếng Trần Khải Ca và “mỹ nhân cổ trang” Trần Hồng. Vì xuất thân bề thế, anh được mệnh danh là “thái tử” của showbiz Trung Quốc.
Scandal xảy ra ngay thời điểm danh tiếng Trần Phi Vũ đang lên cao nhờ thành công của phim Chiếu sáng anh, sưởi ấm em.
Vụ việc khiến nhiều người đề cập đến hiện tượng “nepo baby”. Thuật ngữ này được đặt ra bởi Gen Z để mô tả những người có khởi đầu thuận lợi trong sự nghiệp nhờ sinh ra trong gia đình nổi tiếng hoặc giàu có, nhưng lại dễ vướng vào các vụ lùm xùm, tranh cãi, không được lòng cộng đồng mạng.
Hiện tượng này tồn tại rất lâu trước khi thuật ngữ ra đời. Từ Kendall Jenner đến Brooklyn Beckham, những cái tên từ lâu đã bị chỉ trích vì giành được cơ hội nhờ mối quan hệ gia đình thay vì tài năng cá nhân.
Trung Quốc cũng có tỷ lệ khá lớn “nepo baby” nổi tiếng, hay thường được gọi “những đứa trẻ ngậm thìa vàng”, “thế hệ giàu có thứ hai”. Nhiều người trong số này thường xuyên phủ sóng tin tức bằng scandal, thông tin tiêu cực.
Lún sâu trong chỉ trích
Một trong những ví dụ điển hình nhất về tai tiếng của “nepo baby” tại Trung Quốc có thể kể đến Fang Zuming (hay Jaycee Chan), con trai của siêu sao võ thuật Thành Long.
Sinh ra ở Los Angeles (Mỹ), Fang ra mắt với tư cách ca sĩ và diễn viên tại Hong Kong (Trung Quốc) vào năm 2004. Anh phát hành album đầu tiên và có vai diễn đầu tay trong The Twins Effect II.
Mặc dù được quảng bá rầm rộ, các bộ phim và sản phẩm âm nhạc của Fang đều không thành công. Ngoài việc là “con trai của Thành Long”, Fang chỉ được biết đến như một diễn viên kém tên tuổi.
Năm 2014, anh bị bắt tại nhà riêng ở Bắc Kinh vì tàng trữ và phân phối ma túy. Fang đã bị tòa án Bắc Kinh kết án 6 tháng tù giam. Mối quan hệ gia đình thậm chí khiến nam diễn viên lún sâu hơn trong sự chỉ trích của khán giả.
Ngoài ngành giải trí, Yao Annabel và Wang Sicong (hay Vương Tử Thông) là những “nepo baby” gây tranh cãi nhiều nhất.
Yao sinh năm 1998, là con gái út của nhà sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi. Cô lần đầu tiên lọt vào mắt xanh của công chúng vào năm 2018, sau khi tham dự Le Bal, vũ hội được tổ chức hàng năm tại Paris với sự góp mặt của con cái những nhân vật có ảnh hưởng trên khắp thế giới.
Năm 2021, sinh viên tốt nghiệp Đại học Harvard với bằng khoa học máy tính đã khiến công chúng kinh ngạc khi thông báo rằng cô sẽ bắt đầu sự nghiệp trong lĩnh vực giải trí. Ngay sau đó, Yao phát hành MV và một bộ phim tài liệu ngắn về cuộc sống của mình.
Cả hai sản phẩm đều vấp phải phản ứng dữ dội. Yao không chỉ bị chỉ trích bất tài, mà việc cô phủ nhận đặc quyền của mình cũng khiến cư dân mạng phẫn nộ.
Cuối năm đó, Yao tiếp tục bị lên án sau khi thông báo tham gia một chương trình truyền hình thực tế ăn khách.
Wang Sicong là con trai của Wang Jianlin, Chủ tịch tập đoàn phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc Wanda Group.
Không giống Yao Annabel, người đàn ông 35 tuổi này tỏ ra không quan tâm đến ngành giải trí. Tuy nhiên, Wang liên tục xuất hiện trên trên tin tức với scandal ăn chơi trác táng, hẹn hò với những người nổi tiếng, tổ chức tiệc tùng xa hoa và kết bạn với Kris Wu, người gần đây đã bị kết án và bỏ tù vì tội hiếp dâm.
Trên mạng xã hội, Wang còn thường xuyên có phát ngôn gây tranh cãi, sử dụng đặc quyền của mình để công kích người khác. Cuối năm 2022, Wang đã bị khóa tài khoản Weibo.
Lời nói dối
Hiện tượng “nepo baby” bắt đầu được chú ý sau khi bộ phim gây tranh cãi Euphoria của HBO phát sóng mùa thứ hai.
Một số khán giả trẻ đã bị sốc khi biết nữ diễn viên Maude Apatow là con gái của đạo diễn Judd Apatow và diễn viên Leslie Mann.
Bản thân đạo diễn Euphoria Sam Levinson cũng là một “nepo baby”. Anh là con trai của đạo diễn thành công Barry Levinson.
Cuộc tranh luận về “nepo baby” đã trở nên gay gắt hơn vào tháng 11/2022, khi Lily Rose Depp, con gái của Johnny Depp và Vanessa Paradis, bác bỏ thuật ngữ này trong một cuộc phỏng vấn với Elle.
“Internet quan tâm nhiều hơn đến ai là bố mẹ của bạn, chứ không phải ai là người đã tuyển bạn vào các vai diễn. Có thể bạn đã đặt chân vào cánh cửa, nhưng đó chỉ là một phần, còn rất nhiều việc phải làm sau đó”, cô nói.
Các nhà phê bình nhanh chóng lên tiếng chỉ trích Depp. Siêu mẫu Vittoria Ceretti, người làm việc cho các hãng thời trang như Chanel, viết trên trang cá nhân: “Tôi có nhiều người bạn là ‘nepo baby’ và rất tôn trọng họ, nhưng tôi không thể chịu được khi nghe bạn so sánh bản thân với tôi. Tôi không được sinh ra trên chiếc gối êm ái như bạn. Tôi biết đó không phải là lỗi của bạn, nhưng làm ơn, hãy cảm thấy biết ơn vì điều đó và nhận thức mình đến từ đâu”.
Tất cả những điều này đã truyền cảm hứng cho các tạp chí như New York Magazine, Vulture ra mắt loạt bài cuối năm về “nepo baby”.
New York Magazine nêu tên hàng chục đứa trẻ ngậm thìa vàng trong gia đình Hollywood và thậm chí đưa tranh biếm họa biến họ thành những em bé còn bú bình, mặc tã lót lên trang bìa. Tác giả Nate Jones khẳng định: “Nepo baby là bằng chứng cho thấy xã hội được xây dựng từ những người tài chỉ là lời nói dối”.
Còn theo cây viết Rachel Simona của NBC News, vì Hollywood vốn dĩ đã là một sân chơi không bình đẳng, những ngôi sao được hưởng lợi từ gia đình không cần phải xấu hổ về điều đó hoặc coi “nepo baby” là một sự xúc phạm nhằm làm giảm thành công của mình.
“Những ‘nepo baby’ tiếp tục phủ nhận đặc quyền, chối bỏ xuất thân chỉ khiến mình trở nên mong manh và gây hại cho danh tiếng của bản thân mà thôi”.
Thiếu sự đa dạng
Vấn đề “nepo baby” được thảo luận sâu rộng hơn khi mọi người thường xuyên quan tâm cha mẹ bạn là ai, họ kiếm được bao nhiêu tiền hoặc bạn lớn lên ở tầng lớp kinh tế xã hội nào. Tất cả thường quyết định thành công của cá nhân trong mọi ngành nghề, nhưng đặc biệt là nghệ thuật.
Nghiên cứu năm 2022 ở Anh cho thấy tỷ lệ nghệ sĩ (bao gồm nhạc sĩ, diễn viên và nhà văn) xuất thân từ tầng lớp lao động hiện giảm một nửa so với những năm 1970.
Chỉ 7,9% những người sáng tạo trẻ tuổi đến từ các gia đình thuộc tầng lớp lao động.
Nghiên cứu, do Hiệp hội Xã hội học Anh công bố, nói rằng mặc dù có vẻ như những người thuộc tầng lớp lao động ngày càng khó tham gia vào lĩnh vực nghệ thuật hơn, con số cũng phản ánh tầng lớp lao động đang bị thu hẹp ở Anh trên bình diện xã hội.
“Cơ hội tham gia vào công việc sáng tạo là không bình đẳng sâu sắc về mặt giai cấp, nhưng chúng không hơn không kém so với trước đây. Cũng giống như phần còn lại của nền kinh tế, không có cái gọi là ‘thời kỳ vàng’ để tiếp cận các công việc sáng tạo một cách bình đẳng”.
Những sáng kiến nhằm thu hút thêm nhiều người thuộc tầng lớp lao động tham gia nghệ thuật đã gây chú ý ở cả Anh và Mỹ trong những năm gần đây.
Trong một kế hoạch táo bạo và bị chỉ trích rộng rãi, chính phủ Anh đã tuyên bố vào đầu năm 2022 rằng sẽ chuyển tài trợ văn hóa trong ba năm tới để hỗ trợ các tổ chức ở những trung tâm vùng chỉ định, thay vì xung quanh London như trước.
Tháng 11/2022, bang California, Mỹ, nơi có Hollywood, tiến hành bỏ phiếu để chi thêm 1 tỷ USD vào giáo dục nghệ thuật công cộng trên toàn tiểu bang, đặc biệt là ở các khu dân cư nghèo.
Theo Lê Vy (zing) – Ảnh: T.H