Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, nhiều thay đổi liên quan đến người nghỉ hưu sẽ được áp dụng trong năm 2025.
Độ tuổi nghỉ hưu của người lao động
Điều 169 Bộ Luật Lao động, số 45/2019/QH14 quy định độ tuổi nghỉ hưu. Theo đó, người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu khi bảo đảm điều kiện về thời gian đóng BHXH theo quy định sẽ được hưởng lương hưu. Ngoài ra, trong điều kiện lao động bình thường, tuổi nghỉ hưu của người lao động được điều chỉnh theo lộ trình:
– Đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028
– Đến khi đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
Từ năm 2021, lao động nam trong điều kiện bình thường có tuổi nghỉ hưu là từ đủ 60 tuổi 3 tháng; lao động nữ trong điều kiện lao động bình thường có tuổi nghỉ hưu là đủ 55 tuổi 4 tháng. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng với lao động nam và 4 tháng với lao động nữ.
Theo đó, độ tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện bình thường trong năm 2025 là 61 tuổi 3 tháng với lao động nam và 56 tuổi 8 tháng với lao động nữ.
Đóng BHXH 15 năm được hưởng lương hưu
Căn cứ theo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu mà có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm trở lên được hưởng lương hưu hằng tháng. Quy định này được áp dụng với tất cả những người đã tham gia BHXH từ trước ngày Luật BHXH (sửa đổi) có hiệu lực.
Việc giải quyết chế độ BHXH được xác định theo quy định của pháp luật về BHXH tại thời điểm hưởng chế độ BHXH, trừ trường hợp Luật này có quy định khác.
Sang năm 2025, người đóng bảo hiểm xã hội 15 năm có thể nghỉ hưu.
Mức lương hưu hằng tháng của người lao động khi Luật BHXH (sửa đổi) có hiệu lực
– Đối với lao động nữ
Mức lương hưu hằng tháng bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng 15 năm đóng BHXH. Sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
– Đối với lao động nam
Mức lương hưu hằng tháng bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng 20 năm đóng BHXH. Sau đó cứ thêm mỗi năm tham gia BHXH thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Lưu ý, lao động nam có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm, mức lương hưu hằng tháng bằng 40% bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng 15 năm đóng BHXH. Sau đó, cứ thêm mỗi năm tham gia BHXH thì tính thêm 1%.
Thay đổi điều kiện hưởng trợ cấp một lần khi khi nghỉ hưu từ 7/2025
Việc thay đổi điều kiện hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu được quy định tại Điều 68 Luật Bảo hiểm xã hội 2024. Theo đó, lao động nữ có thời gian đóng cao hơn 30 năm, lao động nam có thời gian đóng BHXH cao hơn 35 năm thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
Hiện nay, theo Điều 58 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, khi nghỉ hưu, người lao động có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỉ lệ hưởng lương hưu 75% thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
Không được tính lương hưu trên những năm đóng BHXH cuối nếu tham gia BHXH từ năm 2025
Cách tính mức bình quân tiền lương được quy định tại Điều 62 của Luật BHXH năm 2014 và Điều 72, Luật BHXH năm 2024. Về cơ bản, cách tính ở Luật BHXH hiện hành và Luật BHXH sửa đổi đều như nhau.
Theo đó, mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của người lao động khu vực ngoài nhà nước và người tham gia BHXH tự nguyện được tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian họ tham gia BHXH.
Mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH với người lao động khu vực nhà nước được tính bình quân của những năm cuối đóng BHXH trước khi nghỉ hưu, tùy vào thời điểm họ tham gia BHXH.
Cụ thể, Khoản 1 Điều 72 Luật BHXH năm 2024 quy định như sau:
– Tham gia BHXH trước ngày 1/1/1995, tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 5 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
– Tham gia BHXH từ ngày 1/1/1995 – 1/1/2000, tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 6 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
– Tham gia BHXH từ ngày 1/1/2001 – 31/12/2006 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 8 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
– Tham gia BHXH từ ngày 1/1/2007 – 31/12/2015 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 10 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
– Tham gia BHXH từ ngày 1/1/2016 – 31/12/2019 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 15 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
– Tham gia BHXH từ ngày 1/1/2020 – 31/12/2024, tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 20 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
– Tham gia BHXH từ ngày 1/1/2025 trở đi, tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian.
