Ngày nay, máy bay là một trong những phương tiện di chuyển được nhiều người sử dụng nhất thế giới. Với đặc tính vượt trội, máy bay được xem là phát minh vĩ đại của nhân loại khi rút ngắn khoảng cách giữa các quốc gia cũng như các châu lục khắp hành tinh. Việc di chuyển từ một đất nước này đến một đất nước khác cách nhau đại dương cũng không còn khó khăn sau khi có máy bay.
Tuy nhiên, trên thực tế, bất kỳ một phương tiện di chuyển nào cũng tồn tại rủi ro về tai nạn, sự cố. Đặc biệt là với một phương tiện có kích thước khổng lồ, mỗi chuyến bay có thể chở lên đến hàng trăm hành khách và trải qua điều kiện thời tiết khắc nghiệt ở độ cao cực đại, bay xuyên qua lục địa và đại dương như máy bay thì điều kiện an toàn càng được đặt lên hàng đầu.
Quy định về việc đi máy bay được các hãng hàng không ghi chép và phổ biến rất rõ ràng. Trường hợp hành khách vi phạm có thể đối mặt với mức phạt nặng nề và không có sự ngoại lệ.
Ngoài việc cấm mang theo những hung khí có tính chất gây thương tổn người khác hoặc có thể gây cháy nổ khi bay, nhiều hãng máy bay còn quy định hành khách phải cẩn thận “lời ăn tiếng nói” của mình khi bước lên hành trình này. Tại các khu vực sân bay hay trên máy bay, tất cả hành khách cần tuyệt đối không trêu đùa, nói giỡn hay có bất kỳ phát ngôn nào liên quan đến các từ bom, mìn, thuốc khổ, khủng bố…
Một khi hành khách thốt ra những lời nói có nhắc đến các loại vũ khí nói trên, dù mang tính chất trêu đùa nhau thì tiếp viên hàng không, nhân viên an ninh có quyền yêu cầu kiểm tra hành lý tư nhân của hành khách. Trong trường hợp nghiêm trọng có thể bị lập biên bản xử phạt và không cho phép hành khách đó tham gia chuyến bay.
Theo quy định hiện tại, hành vi tung tin đồn thất thiệt hoặc loan tin không đúng sự thật, đùa giỡn về việc cất chứa bom, mìn trong vali hành lý có thể bị xử phạt hành chính trong lĩnh vực hàng không dân dụng. Mức phạt cao nhất đối với hành vi này là phạt tiền 40 triệu đồng hoặc có thêm tình tiết tăng nặng tùy vào mức độ, tính chất biểu hiện của hành vi.
Ngoài ra, hành khách có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cản trở giao thông đường không theo quy định tại Điều 217 Bộ luật Hình sự 1999 để đảm bảo nghiêm ngặt sự an toàn cho hoạt động của máy bay cũng như tất cả hành khách có mặt trên chuyến bay.
Những phát ngôn về việc cất chứa vũ khí, bom, mìn trong hành lý dù mang tính chất là trêu đùa nhưng đe dọa đến tinh thần, sức khỏe của những hành khách xung quanh, gây tổn thất về việc vận hành chuyến bay nên xem như một hành vi cấm kỵ. Nhiều chuyến bay đã bị hoãn hoặc tạm dừng trong thời gian dài để phía nhân viên an ninh tiến hành kiểm tra tất cả hành lý của các hành khách trong chuyến bay khi nghe tin có người mang bom, mìn lên máy bay.
Những trường hợp này, phía hãng máy bay có quyền yêu cầu người gây ra đền bù toàn bộ phí tổn mà hãng hàng không phải chịu trong lúc trì hoãn chuyến bay. Số tiền bồi thường được quyết định dựa trên hóa đơn, chứng từ hợp lệ.
Minh chứng như chuyến bay VN 186 từ Đà Nẵng đến Hà Nội vào tháng 1/2023, sau khi 2 nam hành khách trêu đùa nhau là “có súng trong người”, toàn bộ chuyến bay đã bị hoãn 2 tiếng để lực lượng chức năng kiểm tra. Hai nam hành khách bị áp giải xuống máy bay, trong khi hành lý của mọi người bị trả về nhà ga để tiến hành rà soát.
Một vụ việc tương tự xảy ra tại nước ngoài. Trên chuyến bay từ Palm Beach đến New Haven (Hoa Kỳ), khi máy bay hạ cánh, hành khách bắt đầu rời khỏi, một người đàn ông 62 tuổi đã thông báo với hành khách ngồi bên cạnh rằng ông đã đặt một thiết bị phát nổ dưới ghế của họ. Hành khách kia báo với nhân viên an ninh và người đàn ông bị buộc tội có hành vi gây rối, đe dọa trên máy bay.
Tổng số tiền bảo lãnh người đàn ông lên đến 26.000 USD (khoảng 660 triệu đồng), đồng thời có nguy cơ đối mặt với án tù 14 năm.
Trúc
