Huyền thoại Xavi Hernandez đã chỉ ra 6 bài học cần nắm vững về chuyền bóng, trong một bài chia sẻ với tạp chí Four Four Two.
Luôn ngẩng đầu
“Bài đầu tiên tôi học ở Barcelona là ngẩng đầu khi chơi bóng. Nếu chỉ ngẩng đầu lên quan sát xung quanh sau khi nhận đường chuyền, không thể nắm được chuyện gì đang xảy ra xung quanh,” Xavi nói.
Còn nếu ngẩng đầu lên trước khi khống chế đường chuyền của đồng đội, bạn ngay lập tức có thể nhận biết tất cả khoảng trống bạn có. Bạn biết hậu vệ gần nhất đang ở đâu, và lựa chọn vị trí hợp lý để chuyền một đường thành công. Tôi đã nhận được nhiều lời khuyên tuyệt vời trong suốt sự nghiệp, nhưng bài học này vẫn là quan trọng nhất.
Điều khác biệt ở đây chính là việc Xavi luôn ngẩng lên quan sát rất nhanh và tất cả cầu thủ xuất sắc đều có khả năng quan sát sắc sảo đó. Không cần phải ngẩng đầu lên và quan sát kỹ, chỉ cần đưa ra một ánh mắt trong tích tắc, một tình huống xoay hướng tấn công nhanh sẽ bảo vệ quả bóng khỏi sự áp sát và tạo ra một góc nhìn thuận lợi để thực hiện kỹ năng chết người cuối cùng: những pha chọc khe “chết chóc”.
Xavi ngẩng đầu quan sát khi chuyền bóng.
Nắm được pha xử lý tiếp theo
Xavi phân tích: “Khi tôi nhận đường chuyền, trước đó đã quan sát xung quanh, tôi nghĩ đến việc chuyển hướng nếu có hậu vệ áp sát phía sau. Đó là điều đầu tiên. Nếu bị gây sức ép, tôi sẽ tìm cách chơi với 1 hoặc 2 chạm, hoặc điều khiển quả bóng sao cho người theo kèm tôi không thể đánh chặn được.”
Cơ bản, tôi luôn kiếm cho mình vài mét khoảng trống để có thể ở vào vị trí không bị mất bóng, và tạo điều kiện cho các đồng đội có thể di chuyển.
Lên kế hoạch cho đường chuyền
Điều quan trọng nhất của chuyền bóng là không được chuyền khó cho đồng đội. Đầu tiên và trên hết, tôi luôn tìm người nào không bị kèm. Bạn sẽ khiến đồng đội lâm vào thế khó nếu bạn chuyền cho họ khi họ bị đối thủ bám sát. Tôi nghĩ xem họ thuận chân trái hay phải để chuyền bóng phù hợp, sao cho pha di chuyển tiếp theo của họ có thể tiếp diễn nhanh hơn. Quan trọng hơn, bạn muốn 1 đường chuyền cho phép đồng đội của bạn có thể lao lên phía trước.
Thống kê sự nghiệp của Xavi ở Barca.
Chìa khoá nằm ở “lực của đường chuyền”
Tốc độ của quả bóng chính là mấu chốt cho đường chuyền thành công. Nếu bạn định kiến tạo cho đồng đội, bạn cần phải chuyền mạnh hơn, để đồng đội của bạn có thể tận dụng nhịp bay của quả bóng. Điều này đặc biệt đúng cho đường tạt bóng. Đường chuyền 5 mét thì khác, lực tùy vào từng trường hợp. Nó phụ thuộc vào ai đang ở xung quanh bạn, vì vậy bạn phải nhận định xem đồng đội của bạn sẽ xử lý gọn gàng với chỉ một chạm hay cần thời gian để khống chế quả bóng.
Nếu họ có vẻ xử lý một chạm thì tôi sẽ chuyền quả bóng mạnh hơn, nhưng vẫn dùng mu bàn chân để đảm bảo sự chính xác.
Chuyền và di chuyển
Nghe có vẻ dễ nhưng làm chủ các kỹ năng này là rất khó. Đó là cách tôi tồn tại trong trận đấu. Tôi không cao to, không mạnh về tranh chấp, vì vậy tôi luôn phải tìm kiếm khoảng trống mà tôi có thể tạo ra và có thời gian để suy nghĩ, kiểm soát quả bóng, lên kế hoạch cho đường chuyền kế tiếp.
Điều đó có nghĩa tôi phải chạy nhiều dặm mỗi trận để tìm kiếm khoảng trống, tạo điều kiện cho đồng đội chơi đùa với quả bóng khi tôi chuyền cho họ. Bạn phải để ý đến tình huống xảy ra và cả người đồng đội mà bạn chuyền.
Học cách yêu thích một đường kiến tạo
Không có cảm giác nào trên thế giới giống như trao đi 1 pha kiến tạo. Khi bạn tung ra đường chuyền cuối cùng và kết thúc bởi 1 bàn thắng, bạn nghĩ: “Quỷ thần ơi, thật tuyệt vời.”
Một đường chuyền mở cánh, rồi pha tạt bóng sau đó dẫn đến bàn thắng cũng hay, nhưng trên hết, một đường chuyền từ giữa sân xé toang hàng thủ và đặt tiền đạo vào thế đối mặt với thủ môn mới là tuyệt vời nhất. Đường chuyền cho Pedro trong trận chung kết Champions League 2011 là khoảnh khắc không thể tin nổi của tôi.
Điều Xavi chưa nói: Chạm bóng và hướng về phía trước
Việc chứng minh Xavi là tiền vệ kiến thiết xuất sắc nhất thế giới xuất phát từ chính kỹ năng đầu tiên này. Những pha chạm bóng của anh luôn chỉ có mục đích duy nhất: đưa bóng vượt ra ngoài tầm kiểm soát của đối phương và nó được gọi là kỹ năng định hướng di chuyển.
Nhiều người nghĩ rằng chìa khóa của kỹ năng định hướng di chuyển là khoảng cách (tức làm sao để đỡ bóng một cách nhẹ nhàng nhất). Tuy nhiên, pha chạm bóng đầu tiên của Xavi còn làm được nhiều hơn thế, cơ thể của Xavi rất kỳ lạ, anh chạm bóng và hướng cơ thể của mình ra trước và đưa quả bóng về phía mà đối phương không thể cản phá ngay, chỉ trong lần đầu tiên chạm bóng. Điều này dựa nhiều vào sự tập luyện và kinh nghiệm thi đấu.
Chống lại sự va chạm mạnh của đối phương
Sau khi chạm bóng và hướng được bóng ra khỏi tầm kiểm soát của đối phương, chắc chắn bạn sẽ bị đuổi theo và khống chế. Tất cả những gì cần làm là bảo vệ quả bóng. Với tầm vóc nhỏ bé, Xavi chỉ có một cách bảo vệ bóng và cách đó chưa bao giờ thiếu hiệu quả. Đó là sử dụng cả hai tay tỳ hẳn lên người đối phương và giữ trụ dưới thật vững, lúc này bạn có ít nhất 2 giây để nhanh chóng bứt ra khỏi sự bao vây.
Kỹ năng này gọi là “tốc độ nhạy bóng”, kỹ năng thoát ra khỏi hậu vệ đối phương trong khoảng cách 5 mét. Nghe có vẻ không ấn tượng nhưng khi kết hợp với “định hướng di chuyển”, cách này sẽ rất hiệu quả với một hàng tiền vệ đông người của đối phương.
