Vào các ngày từ 11 đến 16 tháng 10 năm 2018, lần lượt các trận đấu thuộc lượt trận thứ 3, thứ 4 ở 16 bảng thuộc 4 hạng (A, B, C, D) của Giải vô địch bóng đá các quốc gia Châu Âu 2018/2019 sẽ chính thức diễn ra. Đúng như những nhận định ban đầu của UEFA ngay từ thời điểm sáng lập, giải đấu này thực sự mang lại rất nhiều lợi ích.
Bên cạnh việc tránh được các trận giao hữu vô thưởng vô phạt, những cuộc chạm trán liên tiếp với các đối thủ đồng cân đồng lạng là cơ hội không thể tốt hơn để các đội bóng hoàn thiện chính bản thân mình. Ngoài ra việc tổ chức giải đấu này còn mở ra những cơ hội không thể tuyệt vời hơn để các đội bóng nhỏ thuộc khu vực Châu Âu hiện thực hóa giấc mơ lần đầu tiên vươn ra biển lớn.
Từ trước tới nay, EURO chưa bao giờ là sân chơi của các đội bóng nhỏ thuộc khu vực Châu Âu như Andora, Belarus…Với thực lực cũng như cách thức phân nhóm, hạt giống để bốc thăm chia bảng như hiện tại, thật khó để những đội bóng này có thể giành được quyền tham dự giải bóng đá vô địch Châu Âu.
Có thể lấy những kết quả ở vòng loại và cách thức mà UEFA đã đưa ra để xác định các đội đủ tiêu chuẩn tham dự EURO 2016, giải đấu cấp châu lục gần nhất mà các đội được xếp vào diện yếu của bóng đá Châu Âu tham dự để minh chứng cho những nội dung trên.
Bên cạnh đội chủ nhà Pháp được đặc cách vào thẳng vòng chung kết, 53 đội bóng còn lại phải tham dự vòng loại để chọn ra 23 đội xuất sắc nhất giành quyền tham dự vòng chung kết cùng với chủ nhà Pháp. Các hạt giống được hình thành trên cơ sở các hệ số đội tuyển quốc gia của UEFA, với nhà vô địch EURO 2012 Tây Ban Nha và chủ nhà Pháp được chọn làm hạt giống đầu tiên. 53 đội đã được rút ra thành 8 nhóm 6 đội và 1 nhóm 5 đội. Hai đội nhất, nhì của mỗi bảng, và đội xếp thứ ba có thành tích tốt nhất sẽ giành quyền vào thẳng vòng chung kết. 8 đội xếp thứ ba còn lại sẽ thi đấu hai lượt vào vòng play-off để xác định chọn ra thêm 4 đội vào thẳng vòng chung kết.
Với cách thức như vậy, việc các đội bóng được UEFA xếp vào hạng đấu D phải nhận lấy những kết quả tệ hại là điều hoàn toàn dễ hiểu, có thể liệt kê ra một vài trường hợp như Andorra (Bảng B) đã không thể giành được bất kỳ điểm số nào sau khi đã để thua cả 10 trận với hiệu số bàn thắng bại là 4/36 (-32); tình hình còn tồi tệ hơn với Gibraltar (Bảng D) khi đội bóng này cũng đã để thua cả 10 trận với hiệu số 2/56 (-54)…
Thế nhưng tất cả đã thay đổi khi Liên đoàn bóng đá Châu Âu khai sinh ra giải đấu UEFA Nations League. Theo đó vòng loại euro chỉ có thể xác định được 20/24 đội tham dự, 4 chiếc vé còn lại sẽ được quyết định thông qua giải đấu này ở các trận Play-off.
Tổng cộng 16 đội sẽ tham gia play-off, trong mỗi hạng, 4 đội xếp vị trí cao nhất chưa giành được vé tham dự EURO sẽ đá play-off để chọn một suất. Nếu một hạng chỉ còn chưa tới 4 đội chưa giành vé dự EURO thì sẽ lấy thêm các đội có thành tích tốt ở các hạng thấp hơn dựa trên bảng xếp hạng chung. Đội xếp hạng tốt nhất gặp đội xếp hạng thứ tư, đội xếp hạng thứ hai gặp đội xếp hạng thứ ba, các trận đấu diễn ra trên sân đội xếp hạng cao hơn, hai đội thắng đá một trận duy nhất để chọn ra đội chiến thắng sau cùng.
Sự thay đổi này rõ ràng là một tín hiệu đáng mừng đối với các nước có nền bóng đá kém phát triển ở Châu Âu. Bởi vòng chung kết Euro 2020 sẽ là lần đầu tiên chung ta sẽ được chứng kiến màn ra mắt của một trong những cái tên như Gruzia, Luxembourg, Kosovo, Macedonia…tại sân chơi châu lục.
(Bạn đọc: Đức Tuấn)