Vòng đấu thứ 13 cuối tuần này ở Premier League sẽ đánh dấu trận đấu thứ 200 của Arteta trên cương vị thuyền trưởng của Arsenal. Và tất nhiên là các học trò của ông sẽ muốn mang về 3 điểm từ đội chủ nhà Brentford để làm quà tặng dành cho chiến lược gia 41 tuổi.
Sau thời của Giáo sư Wenger, Arteta chính là huấn luyện viên để lại nhiều ấn tượng nhất với các cổ động viên của Pháo thủ. Tuy nhiên, để có thể thành công được như người tiền bối, chiến lược gia người Tây Ban Nha cần phải nỗ lực hơn rất nhiều, đặc biệt là trong thời điểm cạnh tranh gắt gao như hiện nay.
Với ba chức vô địch Premier League và bảy FA Cup trong 22 năm ở câu lạc bộ, cùng với đó là mùa giải bất bại huyền thoại, Wenger luôn là chuẩn mực để người ta mang ra so sánh với với bất kỳ huấn luyện viên trưởng nào của Arsenal sau này.
Sau đây, chúng ta hãy cùng nhìn lại 200 trận đấu đầu tiên của Giáo sư tại Arsenal để từ đó đánh giá xem liệu khởi đầu của Arteta có thể mang tới thành công cho ông trong tương lai hay không.
Thống kê ở mốc 200 trận giữa Arteta và Wenger (W – thắng, D – hoà, L – thua, P – điểm số)
Mikel Arteta (W115 D34 L50) có ít nhất ba chiến thắng nhiều hơn Wenger (W112, D52, L36) sau 200 trận (trận thứ 200 với Brentford chưa diễn ra).
Tuy nhiên, Giáo sư đã dành được cú đúp Premier League và FA Cup vào mùa giải 1998/99. Ngoài ra, ông còn lọt vào trận chung kết UEFA Cup năm 2000 nhưng để thua Galatasaray trên chấm phạt đền trong trận đấu thứ 202.
Trong khi đó, Arteta mới chỉ giành được một FA Cup, nhưng chỉ lọt vào bán kết UEFA Europa League mùa giải 2020/21 và chưa thể chinh phục danh hiệu Premier League.
Wenger ghi dấu ấn với cuộc cách mạng lối chơi ở thập niên 90
Trước khi chúng ta có thể chọn ra những điểm hay nhất trong triều đại của Arteta để mang ra so sánh chúng với thời kỳ đầu của Wenger, thì chúng ta cũng cần phải nhớ lại rằng Giáo sư người Pháp đã từng đặc biệt ra sao kể từ khi ông đến với bóng đá Anh vào tháng 10 năm 1996.
Bóng đá Anh thời điểm đó ưa chuộng lối đá kick and rush nổi tiếng khi các đội bóng ở Ngoại hạng Anh đều chơi bóng dài. Wenger đến và lập tức tạo ra một cuộc cách mạng về chiến thuật, khi các hậu vệ được phép giữ bóng và tịnh tiến nó lên trên hàng tiền vệ.
Ngoài ra, ông còn mang tới những điểm mới mà từ đó là bản lề cho sự vươn lên của Premier League. Đó là sự tiếp thu các nền bóng đá khác từ những cầu thủ nước ngoài, họ mang tới những kỹ thuật mới và tư duy chơi bóng khác biệt. Và đặc biệt không kém là chế độ dinh dưỡng cho các cầu thủ được tính toán chi tiết, tỉ mỉ.
Văn hóa uống rượu và những cơn say sau ngày tập luyện đã biến mất. Thay vào đó là những thức ăn và đồ uống lành mạnh. Tất cả đều được tính toán chính xác cho từng cá nhân bởi các chuyên gia dinh dưỡng thể thao. Ngoài ra còn là những phương pháp rèn luyện và phục hồi mới như pilates hay yoga. Tất cả hoà quyện lại để tạo nên một Arsenal đầy sức sống, sẵn sàng hạ gục các đối thủ.
Wenger cũng là thiên tài trong việc tuyển chọn cầu thủ, những Patrick Vieira, Nicolas Anelka, Marc Overmars và Emmanuel Petit đã toả sáng ngay sau khi tới với câu lạc bộ. Cần phải nói rằng, các đội bóng Anh khi đó rất ít sử dụng các ngôi sao nước ngoài như ngày nay. Đó là một sự mạo hiểm nhưng đáng giá của ông thầy năm nay đã 74 tuổi.
Về mặt chiến thuật, Arsene Wenger biến Arsenal khi đó đang chơi 3-5-2 sang sơ đồ 4-4-2 với nhiều đặc điểm giống với 4-2-3-1 hiện nay, khi mà Dennis Bergkamp thường có xu hướng lùi xuống phía sau Anelka.
Arteta cũng đã hiện đại hóa Arsenal
Mặc dù Arteta không thể sánh được với vị thế của Wenger trong 200 trận đấu đầu tiên, nhưng ông cũng xứng đáng được ghi nhận bởi những cải cách đã mang lại cho tập thể Pháo thủ.
Arsenal đã 5 năm không có danh hiệu khi Wenger đến, nhưng ông đã được kế thừa tập thể tương đối mạnh từ Bruce Rioch. Trong khi đó, Arteta ngồi vào chiếc ghế nóng ở Emirates năm 2019 khi mà câu lạc bộ đang rơi vào khủng hoảng và cách rất xa đẳng cấp của những đội bóng hàng đầu như Manchester City hay Liverpool.
Do đó, để so sánh về thành tích hay tốc độ đạt thành công là chưa công bằng cho lắm với chiến lược gia người Tây Ban Nha. Thay vào đó hãy nhìn vào những ý tưởng chiến thuật của Arteta để thấy rằng ông cũng đã mang đến một thứ giống như cuộc cách mạng ở Arsenal.
Cựu trợ lý của Pep Guardiola đã sử dụng những kinh nghiệm học hỏi từ huấn luyện viên của Man City để cải tiến và áp dụng vào đội chủ sân Emirates, từ đó giúp Pháo thủ trông giống như một tập thể hàng đầu, cạnh tranh sòng phẳng với chính Man City và Liverpool ở Ngoại hạng Anh và xa hơn là tại Champions League.
Arteta gợi lên sự vững chắc ở hàng phòng ngự của Wenger
Sự thống trị chưa từng có của Manchester City ở Ngoại hạng Anh là điểm khác biệt lớn nhất giữa đội bóng giành cú đúp của Wenger và kẻ thách thức danh hiệu ở mùa giải trước.
Arsenal về nhì ở mùa 2022/23 với 84 điểm – nhiều hơn số điểm mà Wenger giành được trong bất kỳ mùa giải nào trong 200 trận đầu tiên ông dẫn dắt và cao hơn tất cả những mùa còn lại, trừ hai mùa giải (2001/02 và 2003/04).
Nhìn vào Arsenal của năm nay và những ngày đầu của Wenger, chúng ta có thể nhận thấy một điểm tương đồng giữa hai huấn luyện viên này. Đó là việc, Arteta thường sử dụng Declan Rice với Jorginho ở trung tâm hàng tiền vệ, điều này gợi nhớ đến cặp Petit và Vieira huyền thoại.
Người ta biết đến Arsenal phiên bản Wenger không chỉ là những đường tấn công đẹp mắt và biến ảo mà còn là sự chắc chắn trong phòng ngự, đỉnh cao là chuỗi 49 trận bất bại. Còn trước đó, ở mùa giải thứ hai của ông tại Arsenal, họ có 18 trận giữ sạch lưới.
Arteta cũng hiểu được rằng hàng thủ chắc chắn sẽ là nền tảng cho những thành công và ông đang biến tư duy đó thành hiện thực khi Rice và các đồng đội đã không còn ngây thơ, thể hiện qua việc họ đang có thành tích phòng ngự tốt nhất mùa này với 10 bàn thua sau 12 vòng đấu.
Thời cuộc hiện nay khó khăn hơn rất nhiều
Tiêu chuẩn bóng đá ngày nay cao hơn rất nhiều so với những năm 90 của Wenger. Điều đó là thực tế và Arteta với những dấu hiệu tốt ở mùa giải năm ngoái và 1/3 mùa này xứng đáng được công nhận.
Arsenal sau những ngày tháng thắt lưng buộc bụng mới tìm lại mình hai năm gần đây. Tuy nhiên, các đối thủ thì ngày càng mạnh lên, thậm chí ngoài những ông lớn truyền thống còn có sự góp mặt của những tên tuổi khác, khiến cho các trận đấu trở nên khó khăn hơn trước rất nhiều.
Nói như vậy là để tất cả những người hâm mộ của Pháo thủ cần kiên nhẫn và đặt niềm tin nơi Arteta để rồi cuối cùng những ngày tháng huy hoàng của Arsenal thời Arsense Wenger sẽ quay trở lại.
(Bạn đọc: Thịnh Nguyễn)