Jurgen Gede, Antoine Hey, Gerd Zeise, Karl-Heinz Weigang hay Falko Goetz – những người Đức ấy có điểm gì chung?
Họ đều là những nhân vật hết sức quan trọng trong tiến trình lịch sử bóng đá Myanmar và Việt Nam. Nhiều người trong số họ đã thổi luồng gió mới vào 2 nền bóng đá. Bằng cách này hoặc cách khác, dấu ấn của những người Đức với bóng đá Việt Nam và Myanmar đều rất đặc biệt.
HLV trưởng Myanmar là học trò của GĐKT tuyển Việt Nam
Khi tuyển Việt Nam gặp Myanmar tối 20/11, GĐKT Jurgen Gede sẽ “tái ngộ” người học trò cũ Antoine Hey. Ông Gede sinh năm 1956, còn HLV Hey sinh năm 1970. Khi Gede kết thúc sự nghiệp cầu thủ và cầm quân đội chuyên nghiệp đầu tiên (Fortuna Dusseldorf năm 1991-1992), Hey đang là cầu thủ trẻ tại đây.
Quãng thời gian tại Dusseldorf là giai đoạn đoạn thăng hoa với sự nghiệp của cả hai người. Dusseldorf là đội Bundesliga duy nhất mà giám đốc kỹ thuật (GĐKT) tuyển Việt Nam từng cầm quân trong đời. Đó cũng là lần duy nhất trong sự nghiệp, Hey có được suất đá chính ở hạng đấu cao nhất nước Đức. Thành công tại Dusseldorf sau đấy mở đường cho Hey tới Schalke 04 – đội bóng lớn nhất mà ông từng khoác áo.
Chia tay nhau ở Dusseldorf, Gede và Hey không bao giờ còn gặp lại. Gede hướng về châu Á và bắt đầu tạo dấu ấn đậm nét ở nhiều đội tuyển và CLB lớn như U23 Iran, tuyển quốc gia Uzbekistan hay Al-Ahli (Bahrain). Giai đoạn sau của sự nghiệp, ông dần “nâng cấp” vai trò thành nhà chiến lược và không còn trực tiếp huấn luyện quá nhiều.
Phần nào chịu ảnh hưởng từ người thầy, Hey cũng theo con đường huấn luyện. Nhưng ông hướng tới châu Phi và chủ yếu làm việc với các đội tuyển hạng thấp như Lesotho, Gambia, Liberia và Kenya. Tháng 5/2018, Hey tiếp quản tuyển Myanmar – đội bóng châu Á đầu tiên trong sự nghiệp của ông.
So với GĐKT Gede hay HLV Park Hang-seo, ông Hey không ở cùng đẳng cấp. Ông Gede từng dẫn dắt các đội tuyển hàng đầu châu lục, để lại ấn tượng đậm nét trong các thành công của U16 và U20 Việt Nam. Ông Park từng là trợ lý Guus Hiddink, từng dẫn dắt U23 Hàn Quốc và có đầy kinh nghiệm đỉnh cao.
HLV Antoine Hey thì khác. AFF Cup 2018 có lẽ là giải đấu lớn nhất trong sự nghiệp huấn luyện của ông.
Người Đức với bóng đá Việt Nam và Myanmar
Đương nhiên, giám đốc Gede hay HLV Hey không phải là những người Đức đầu tiên đến với bóng đá Việt Nam và Myanmar.
Trong thời đại hoàng kim của Myanmar ở đấu trường châu lục, HLV ngoại đầu tiên của đội tuyển nước này là Bert Trautmann. Mang quốc tịch Đức, nhưng Trautmann là thủ môn huyền thoại của Man City, cầu thủ hay nhất nước Anh năm 1956 do Hiệp hội các cây bút thể thao bình chọn. Trautmann dẫn dắt tuyển Myanmar từ 1972 tới 1974 và từng tạo nên kỳ tích khi đưa Myanmar vượt qua vòng loại Olympic 1972.
Đến năm 2015, một người Đức khác là Gerd Zeise tiếp tục giúp bóng đá Myanmar làm nên lịch sử khi dẫn tuyển U20 tham dự World Cup trẻ. Ngoài ra, ông Zeise còn giúp Myanmar vào bán kết AFF Cup 2016, giành HCB SEA Games 2015. SEA Games năm ấy, U23 Myanmar đánh bại chính Việt Nam của HLV Toshiya Miura ở bán kết.
Bên phía Việt Nam, HLV ngoại đầu tiên có ảnh hưởng lớn tới nền bóng đá cũng là một người Đức. Đó là ông Karl-Heinz Weigang trong giai đoạn 1995 – 1997.
Nói về thầy Weigang, cựu danh thủ Nguyễn Hồng Sơn từng xúc động: “Thầy Weigang là người đầu tiên đặt viên gạch nền móng cho đội tuyển Việt Nam lúc mới hội nhập. Thầy đã đưa ra những bài tập, những khoa học thể lực, kỹ thuật, chiến thuật mới mà thời điểm ấy, chúng tôi chưa từng được tiếp cận. Cả đội tuyển rất bỡ ngỡ với HLV ngoại. Mọi thứ đều mới mẻ so với các HLV nội bấy giờ.”
Sau này, nhiều người Đức khác cũng đặt dấu ấn riêng với bóng đá Việt Nam. Ông Falko Goetz từng dẫn dắt tuyển quốc gia hồi năm 2011, ông Rainer Willfeld làm GĐKT của VFF từ năm 2000 tới năm 2004.
Họ không chỉ ảnh hưởng trực tiếp mà còn gián tiếp tác động tới bóng đá Việt Nam. Hai người tiền nhiệm của ông Park Hang-seo là Toshiya Miura và Hữu Thắng đều từng có thời gian dài tu nghiệp ở Đức. U20 Việt Nam đã tập huấn Đức trước khi bước vào chiến dịch World Cup trẻ 2017.
Khi HLV Antoine Hey gặp đội bóng của GĐKT Jurgen Gede tối nay, những người Đức sẽ một lần nữa tạo dấu ấn mới với bóng đá Việt Nam và Myanmar.