Thờ cúng là một nét đẹp trong văn hóa tâm linh của người Việt. Khi thờ cúng, nhiều gia đình chỉ có 1 bát hương, ngược lại có nhà thờ 3 bát, vậy đâu là cách làm đúng?
Ý nghĩa của việc thờ cúng
Việc thờ cúng không chỉ đơn thuần là vấn đề tâm linh mà còn mang đến ý nghĩa to lớn về đạo lý uống nước nhớ nguồn của nhân dân ta.
Người ta vẫn thường nói là “Đất có thổ công và sông có Hà Bá”. Theo tín ngưỡng dân gian, mỗi gian đất sẽ có một vị thần linh cai quản. Nếu đất không có thần linh hoặc các vị thần không thiêng sẽ đến các cô hồn đến xâm chiếm và khiến gia đạo không được yên ổn. Do đó, việc thờ cũng sẽ là cách để các thần linh cai quản và đem đến phước lành cho gia chủ,
Bàn thờ không chỉ là nơi hội tụ linh khí của người âm mà còn là nơi để con cháu biết ơn đến tổ tiên và đấng sinh thành. Khi bạn thờ cúng bằng cái tâm thành kính của mình sẽ thể hiện được sự tôn kính với bề trên và đem đến nhiều phước báu cho gia đạo của mình.
Nên thờ những ai trên ban thờ của gia đình?
Theo phong thủy thì tài lộc của mỗi người sẽ được chia thành các nguồn sau. Đó chính là lộc từ gia tiên, lộc từ đất và lộc từ bản mệnh hoặc là của cả người hợp mệnh. Bên cạnh đó, cũng có nhiều lộc từ Thiên và từ Phật. Đây cũng chính là một câu trả lời cho những ai thường thắc mắc “Tại sao làm ăn không giỏi vẫn giàu?”.
Cũng bởi quan niệm này, mà người xưa vẫn chia vị trí bàn thờ thành 3 cấp bậc. Cấp bậc cao nhất là thờ Phật. Nhiều gia đình lựa chọn thờ Phật với mong muốn có tâm hướng thiện và có cuộc sống bình an, thoát khỏi những tai ương của cõi trần.
Cấp bậc thứ hai đó là thần, bao gồm các vị như: thổ công, long mạch, tiền chủ hậu chủ, thần tài lộc, … Các vị thần là người cai quản cho mỗi gia đình luôn có cuộc sống tốt đẹp và không bị quấy phá bởi các vong linh bên ngoài.
Tiếp đến là bậc gia tiên tiền tổ. Đây chính là tổ tiên trong gia đình và đã khuất trong dòng họ. Những người này sẽ phù hộ và độ trì cho gia chủ tốt đẹp về mọi mặt trong cuộc sống. Tùy theo mỗi gia đình mà việc thờ phụng cũng sẽ có sự khác nhau.
Nên thờ 1 bát hương hay 3 bát hương trên bàn thờ?
Trên bàn thờ đẹp gia tiên, tùy theo mỗi gia đình, có gia đình thờ 1 bát hương nhưng cũng có gia đình lại thờ 3 bát hương. Vậy, nên thờ 1 bát hương hay 3 bát hương mới là đúng nhất. Dưới đây là câu trả lời cụ thể dành cho bạn.
Ý nghĩa của bát hương trên bàn thờ
Bát hương mang nhiều ý nghĩa của tâm linh. Mỗi nén hương được thắp trong bát hương chính là cách mà gia chủ và con cháu tưởng nhớ đến ông bà. Hơn nữa, những nén hương này chính là cách để con cháu cầu mong những điều suôn sẻ sẽ đến trong cuộc sống.
Bát hương còn mang đến một ý nghĩa khác, đây là nơi sum họp và đoàn tụ của những người đã khuất và các ngày lễ, giỗ chạp trong năm. Do đó, bàn thờ sẽ không đúng nghĩa nếu thiếu đi bát hương này. Bát hương càng sạch sẽ càng thể hiện được tấm lòng của gia chủ đối với bề trên và tổ tiên của mình.
Ý nghĩa của 3 bát hương trên bàn thờ
Một câu hỏi thường gặp của nhiều gia chủ đó là nên thờ 1 bát hương hay 3 bát hương. 3 bát hương đại diện cho việc thờ cúng bậc trên với các vai vế khác nhau. Bát hương to nhất sẽ thờ các quan, say đó là tổ tiên và Bà cô, ông mãnh…Một bàn thờ chuẩn phong thủy sẽ có 3 bát hương. Tuy nhiên, có nhiều người cho rằng nếu là con trai thứ thì có thể gộp chung một bát hương.
Theo phong thủy, bàn thờ tốt là bàn thờ có đủ 3 bát hương, Vào những ngày lễ tết và rằm, mùng một khi các vị quy tụ về bát hương sẽ là nơi để dừng chân. Việc ngự chung một bát hương là không đúng theo thứ bậc. Điều này đôi khi sẽ giảm đi tài lộc của gia chủ.
Ngoài ra, có nhiều người thắc mắc rằng có nên có nên thờ 4 bát hương và có nên thờ 2 bát hương hay không? Thường thì trong tâm linh người ta luôn đề cao những con số lẻ để đem đến sự may mắn. Do đó, việc lựa chọn bàn thờ có 4 bát hương hay có các bát hương số chẵn cũng không sai nhưng cũng không tốt. Bởi vậy, bạn nên cân nhắc thật kỹ.
Bên cạnh đó, việc thờ 5 bát hương cũng sẽ khiến bàn thờ trở nên chật chội và mất đi tính thẩm mỹ. Chính vì vậy, tốt nhất mỗi bàn thờ nên có đầy đủ 3 bát hương. Đây cũng chính là câu trả lời cho câu hỏi nên thờ 1 bát hương hay 3 bát hương.
Cách bài trí bát hương trên bàn thờ đúng chuẩn
Việc bài trí bát hương trên bàn thờ gia tiên là điều vô cùng quan trọng. Cho dù, bạn bày trí trên bàn thờ nhiều đồ vật sang trọng nhưng vị trí bát hương không đúng cũng sẽ đem đến nhiều điều kém may mắn.
Trên bàn thờ cần có 3 bát hương chính, bát hương lớn ở chính giữa sẽ là bát hương để thờ thần linh, thổ công, thổ địa và thành hoàng. Bát hương phía bên phải gia chủ là bát hương thờ tổ tiên, dòng họ. Bát hương phía bên trái là bát hương để thờ cúng bà tổ và ông mãnh trong họ tộc.
Vị trí của bát hương trên bàn thờ gia tiên và trong dòng họ không giống như vị trí của bát hương trong các ngôi chùa, đền, miếu. Thường thì các bát hương tại chùa sẽ được sắp xếp phía trước mâm quả nhưng bát hương bàn thờ gia tiên lại khác. Vị trí bát hương được sắp xếp sau mâm quả. Do đó, bạn nên lưu ý về vị trí sao cho phù hợp bạn nhé!