Thời xa xưa, cổ nhân đã đúc kết nhiều kinh nghiệm sống về giao tiếp xã hội. Trong đó, có câu: “Lưng rùa, eo rắn chớ kết bạn”.
Câu nói “Lưng rùa và eo rắn không thể kết bạn” có ý nghĩa gì?
Mặc dù người xưa cảnh báo chúng ta không nên đánh giá con người chỉ qua vẻ bề ngoài, nhưng họ cũng nhắc nhở rằng “vẻ bề ngoài phản ánh tâm hồn”. “Ngoại hình” là hình dáng bên ngoài của một người, còn “tấm lòng” không chỉ là cảm xúc, mà còn là thái độ sống và thói quen biểu hiện, được hình thành từ tâm lý cá nhân. “Lưng rùa” trong câu này ám chỉ người có lưng còng, có thể do bẩm sinh hoặc do thói quen xấu gây ra sau này.
Câu nói này được nhấn mạnh bởi vì nó chứa đựng nhiều kinh nghiệm sống. Trường hợp đầu tiên, nếu một người có thói quen sống không lành mạnh, dẫn đến lưng còng, kém hấp dẫn, thì tự tin của họ cũng chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ.
Mặc dù người xưa cảnh báo chúng ta không nên đánh giá con người chỉ qua vẻ bề ngoài, nhưng họ cũng nhắc nhở rằng “vẻ bề ngoài phản ánh tâm hồn”.
Tuy nhiên, lưng gù không phải là điều khiến người ta phải chịu sự khinh thường. Dù vậy, người có khuyết điểm về ngoại hình thường dễ cảm thấy tự ti và nhạy cảm hơn trong cuộc sống, điều này có thể dẫn đến tâm lý ích kỷ, chỉ quan tâm đến bản thân. Do đó, người có xu hướng rút vào vỏ ốc bảo vệ mình như con rùa có thể không thích hợp làm bạn, vì họ dễ mang tính cách thụ động, chỉ lo cho mình.
Còn đối với những người có “eo rắn”, đây là cách ám chỉ những người có thái độ sống quá phóng khoáng, đặc biệt là những phụ nữ hay lắc hông hoặc đi lại, nói chuyện một cách quá tự nhiên, không giữ đúng chuẩn mực trong cách ứng xử. Trong thời cổ đại, tiêu chuẩn đánh giá phụ nữ chủ yếu dựa trên sự đoan trang, kín đáo, e ấp, không quá thoải mái và phóng túng, vì điều đó dễ khiến người khác chỉ trích.
Tóm lại, những gì người xưa muốn nói không phải là phân biệt ngoại hình, mà là cách nhìn nhận bản chất con người qua hành động và thái độ sống. Đây là những bài học sống quý giá mà chúng ta có thể rút ra.
Câu tiếp theo “Liếc mắt nhìn người chẳng cần dao”
Câu tục ngữ “Lưng rùa eo rắn chớ kết bạn” còn đi kèm với vế sau: “Liếc mắt nhìn người chẳng cần dao”. Leonardo da Vinci từng nói: “Đôi mắt là cửa sổ của tâm hồn,” bởi vì những gì ẩn giấu trong lòng người sẽ được bộc lộ qua ánh mắt.
Chính vì vậy, người xưa tin rằng chỉ cần nhìn vào đôi mắt, ta có thể hiểu phần nào về tính cách và tâm tư của người đó. Mặc dù nghe có vẻ khó tin, nhưng đôi mắt quả thực có thể tiết lộ rất nhiều điều về con người.
Câu nói “Liếc mắt nhìn người chẳng cần dao” không phải ám chỉ những người có mắt nhỏ hay híp, mà thường chỉ những kẻ tiểu nhân, những người không dám nhìn thẳng vào người khác mà luôn liếc mắt một cách ngang ngược. Những người này thường không thành thật, có thể nói một đằng làm một nẻo, họ không đáng để tin tưởng và không nên kết giao sâu sắc.
Câu tục ngữ “Lưng rùa eo rắn chớ kết bạn” còn đi kèm với vế sau: “Liếc mắt nhìn người chẳng cần dao”.
Trong giao tiếp xã hội, “liếc mắt” cũng là cách thể hiện sự thiếu tôn trọng đối với người đối diện, vì phép lịch sự tối thiểu khi trò chuyện là phải nhìn thẳng vào mắt người khác.
Tóm lại, câu tục ngữ “Lưng rùa eo rắn chớ kết bạn, liếc mắt nhìn người chẳng cần dao” không chỉ là lời khuyên trong việc kết bạn mà còn là một triết lý sống. Dù trên đời có rất nhiều người, nhưng không phải ai cũng xứng đáng là bạn của bạn. Vì vậy, bạn cần học cách đối xử tốt với bản thân và tránh kết bạn với những người có tâm địa xấu.
