Hành trình của Arsenal trong những năm gần đây là minh chứng cho sự trỗi dậy mạnh mẽ của một ông lớn. Từ vị trí thứ 8 đầy thất vọng ở mùa giải 2020-21, họ đã trở lại đường đua danh hiệu, thách thức sự thống trị của Manchester City.
Thành công ấy đến từ chiến lược chuyển nhượng hợp lý và sự trưởng thành vượt bậc của tập thể. Tuy nhiên, giữa bức tranh tươi sáng ấy, một mảng màu u ám vẫn hiện hữu: con đường từ học viện lên đội một của các tài năng trẻ Pháo Thủ đang ngày càng chật hẹp.
Dù sở hữu đội hình trẻ thứ tư Premier League mùa trước (25,1 tuổi trung bình), cơ hội dành cho những “mầm non” từ lò Hale End lại khan hiếm đến khó tin. Ngoại trừ Bukayo Saka – ngôi sao đã khẳng định được vị thế vững chắc, chỉ Ethan Nwaneri 17 tuổi có được vài phút ngắn ngủi trên sân.
So sánh với 6 cầu thủ trẻ và gần 4000 phút thi đấu mà Man City trao cho “lứa kế cận”, Arsenal rõ ràng đang tụt hậu trong việc tạo dựng tương lai. Thực tế thì vấn đề này đã được báo giới nhắc đến từ đầu mùa giải trước, khi Amario Cozier-Duberry quyết định chia tay Arsenal để gia nhập Brighton vì lo ngại về cơ hội ra sân.
Thực tế, khoảng cách giữa đội trẻ và đội một tại Emirates đang ngày càng lớn, tỷ lệ thuận với tham vọng cạnh tranh ngôi vương của HLV Mikel Arteta.
Sự bế tắc này tạo ra vòng luẩn quẩn khó giải. Các cầu thủ trẻ không có cơ hội thể hiện bản thân ở cấp độ cao, dẫn đến việc đánh giá năng lực thiếu chính xác và khó lòng phát triển hết tiềm năng. Arsenal cũng bỏ lỡ nguồn thu đáng kể từ việc bán tài năng trẻ – bài toán mà nhiều ông lớn khác như Benfica, Porto hay Dortmund đã vận hành rất hiệu quả.
Nhìn lại quá khứ, không ít cầu thủ trẻ từng được HLV Arteta điền tên trên băng ghế dự bị nhưng chưa một lần được trao cơ hội. Reuell Walters, Omari Hutchinson, Charlie Patino… đều là những cái tên đầy tiềm năng nhưng đành ngậm ngùi ra đi vì không tìm thấy chỗ đứng. Ngay cả trường hợp của Nwaneri, màn ra mắt lịch sử khi mới 16 tuổi cũng chỉ là “món quà” mang tính động viên hơn là sự ghi nhận thực sự về năng lực.
Không chỉ những cầu thủ trẻ mới phải đối mặt với thực tế khắc nghiệt, ngay cả những ngôi sao đã khẳng định được bản thân như Emile Smith Rowe, Reiss Nelson hay Eddie Nketiah cũng dần trở thành “người thừa” dưới thời Arteta. Dù sở hữu tài năng đã được kiểm chứng, cả ba đều không có nhiều cơ hội ra sân, thậm chí những màn trình diễn ấn tượng cũng không thể đảm bảo một suất đá chính.
So sánh với Leandro Trossard – bản hợp đồng được Mikel Arteta đặc biệt trọng dụng, có thể thấy rõ sự khác biệt trong cách tiếp cận của chiến lược gia người Tây Ban Nha. Trossard được trao cơ hội thường xuyên, thi đấu hiệu quả và dần chiếm được suất đá chính. Trong khi đó, các cầu thủ trẻ của Arsenal vẫn phải mòn mỏi chờ đợi cơ hội, bất chấp những nỗ lực không ngừng nghỉ.
Thay đổi là điều cần thiết để Arsenal duy trì sự phát triển bền vững trong tương lai. Cần có sự cân bằng giữa tham vọng cạnh tranh danh hiệu và việc tạo dựng nền móng vững chắc cho thế hệ kế cận. Bằng không, giấc mơ về một “Pháo đài” hùng mạnh được xây dựng bởi những tài năng “cây nhà lá vườn” sẽ mãi chỉ là ảo vọng.
(Bạn đọc: Quang Vinh)
