Trải qua hàng nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước, dân tộc Việt Nam đã chứng kiến sự nổi lên của nhiều dòng họ vua. Trong tổng số 100 dòng họ, mỗi dòng mang đậm vai trò của mình trong sử sách quốc gia. Trong số đó, có một dòng họ vượt trội với việc sản sinh tới 31 vị vua và anh hùng dân tộc. Đó chính là dòng họ Lê, với thời gian trị vì dài nhất trong lịch sử Việt Nam, kéo dài 390 năm qua hai triều đại: Nhà Tiền Lê (980 – 1009) và Nhà Hậu Lê (1428 – 1789). Tổng cộng dòng họ Lê đã sinh ra 31 vị vua cho dân tộc. Trong 31 vị vua và anh hùng này có người lưu danh thiên cổ. Nhưng cũng có những người trở thành nổi xấu hổ cho dòng họ Lê nhưng họ đã để lại những dấu ấn riêng của mình.
Nhà Lê – Triều đại có nhiều vua nhất lịch sử Việt Nam đây là một trong 4 dòng họ lớn của dân tộc Việt Nam. Dòng họ này chiếm tới 8,9% dân số Việt Nam. Chính vì vậy, sức mạnh của dòng họ Lê dù ở thời đại nào cũng vô cùng to lớn. Theo sử sách ghi lại thì dòng họ có nhiều người làm vua nhất Việt Nam, sách Việt Nam Sử Lược có ghi, khởi phát của Tiền Lê và Hậu Lê đều từ Thanh Hóa ngày nay. Lê Hoàn là vị vua mở đầu cho nhà Tiền Lê, Lê Thái Tổ (Lê Lợi) là vị vua mở đầu cho nhà Hậu Lê.
Nhà Hậu Lê (1428-1789) là triều đại có nhiều người làm vua nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam. Tổng cộng triều đại này có tất cả 28 vua trị vì. Dòng họ Lê có 2 vị vua là Lê Hoàn và Lê Lợi được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp vào danh sách 14 vị anh hùng tiêu biểu của Việt Nam theo thứ tự thời gian vào năm 2013.
Trong số các vị vua và anh hùng dân tộc mang họ Lê, Lê Hiển Tông là vị vua có thời gian trị vì lâu nhất. Ông ngồi trên ngai vàng suốt 46 năm (1740 – 1786). Tuy nhiên giai đoạn này vai trò của vua Lê không được thể hiện rõ ràng vì bị quyền lực của chúa Trịnh lấn át. Dẫu vậy, họ có vai trò riêng của mình trong lịch sử của dân tộc. Tuy nhiên, theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư, vị vua Lê có thời gian trị vì ngắn nhất là Lê Long Việt (Lê Trung Tông, con của vua Lê Đại Hành). Bởi vì vị vua này chỉ được trị vì vỏn vẹn 3 ngày rồi bị em trai là Lê Long Đĩnh lật đổ.
Trong triều đại của nhà Lê có nhiều người vang danh thiên cổ. Nhưng trong triều Lê cũng có một vị vua được mệnh là Chúa Chổm. Theo giai thoại kể lại về vua Lê Trang Tông. Ngày bé ông có biệt danh là Chúa Chổm, tính cách thì phóng khoáng, thích lưu lạc trong dân gian, nợ nần lại chồng chất, đến mức không trả nổi. Cũng từ đó mà có câu nói quen thuộc: “Nợ như Chúa Chổm”. Cho tới ngày nay câu nói nợ như Chúa Chổm vẫn được lưu truyền tới con cháu đời nay
Ngan
