Trí tuệ cảm xúc (EQ) đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp, vượt qua khó khăn và đạt được thành công trong cuộc sống.
Reem Raouda, một chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục đến từ Mỹ, đặc biệt tập trung vào việc cung cấp những chương trình hỗ trợ cha mẹ trong việc nuôi dưỡng và giáo dục con cái một cách hiệu quả. Raouda đặc biệt quan tâm đến việc phát triển các kỹ năng tăng cường EQ (chỉ số thông minh cảm xúc) ở trẻ em. Chỉ số này theo như Giáo sư Daniel Goleman của Đại học Harvard, là yếu tố then chốt quyết định đến sự thành công trong đời sống cá nhân và sự nghiệp.
Do đó, Reem Raouda đã thực hiện nghiên cứu về hành vi trên 200 trẻ em và phát hiện rằng trẻ có EQ cao thường có những hành động nhất định.
Có khả năng chia sẻ cảm xúc cá nhân một cách giỏi giang
Chuyên gia người Mỹ nhận xét rằng trẻ em có chỉ số thông minh cảm xúc (EQ) cao thường rất thành thạo trong việc diễn đạt cảm xúc của chính mình. “Chẳng hạn, con bạn có thể biểu lộ ‘Con cảm thấy thất vọng vì không làm được bài toán’ hoặc ‘Con rất vui khi giúp bạn sửa đồ chơi’, điều đó cho thấy chúng có khả năng nhận diện và truyền đạt những suy nghĩ của mình,” theo Raouda.
Reem Raouda khích lệ các bậc phụ huynh mở lòng với con cái của họ, chia sẻ câu chuyện hằng ngày và thể hiện cảm xúc của mình qua cách nói chuyện với con cái như “Mẹ rất ngạc nhiên với những gì con đã làm hôm nay” hoặc “Bố sẽ không vui nếu con không chăm chỉ”.
Trẻ EQ cao có khả năng nhận biết và thấu hiểu cảm xúc của bản thân và người khác
Có khả năng linh hoạt trong việc thay đổi
Reem Raouda tin rằng khi một em bé có thể đối mặt với tin xấu một cách bình tĩnh, tìm cách giải quyết hoặc quan sát vấn đề dưới góc độ lạc quan, đó là dấu hiệu của sự phát triển cảm xúc.
Chẳng hạn, khi một kế hoạch picnic bị hủy bỏ vì trời mưa, thay vì để tâm trạng xấu hoặc buồn bã suốt ngày, đứa trẻ có thể giữ tâm trạng ổn định và tìm kiếm các phương án khác như tổ chức xem phim hoặc có một bữa tiệc nhỏ tại nhà.
Chuyên gia người Mỹ đề xuất rằng để nuôi dưỡng khả năng thích ứng ở trẻ, các bậc cha mẹ cần phải mềm dẻo và giữ bình tĩnh khi đối diện với những tình huống không như ý. Bằng cách đó, trẻ em sẽ quan sát và học hỏi từ hành động của phụ huynh, và cùng với sự khuyến khích từ người lớn, trẻ cũng sẽ được hỗ trợ để cùng suy nghĩ ra các giải pháp.
Một em bé có thể đối mặt với tin xấu một cách bình tĩnh, tìm cách giải quyết hoặc quan sát vấn đề dưới góc độ lạc quan, đó là dấu hiệu của sự phát triển cảm xúc
Có kỹ năng lắng nghe
Trẻ em có trí tuệ cảm xúc cao thường nhạy cảm với các thông tin không rõ ràng mà người khác có thể không nhận thấy. Họ có khả năng tập trung chú ý vào những gì người khác nói, đồng thời nhận biết được những chi tiết nhỏ và cảm xúc ẩn sau lời nói. Kỹ năng này giúp họ giao tiếp một cách hiệu quả hơn, làm cho việc thiết lập và duy trì các mối quan hệ trở nên dễ dàng hơn.
Reem Raouda khuyến nghị rằng các bậc phụ huynh nên bắt đầu bằng việc tập trung hoàn toàn vào con cái khi giao tiếp, đặt ra các câu hỏi thể hiện sự quan tâm đích thực và sự lắng nghe chân thành.
Trẻ em có trí tuệ cảm xúc cao thường nhạy cảm với các thông tin không rõ ràng mà người khác có thể không nhận thấy
Sở hữu năng lực cảm thông
Theo đánh giá của một chuyên gia giáo dục từ Hoa Kỳ, trẻ em sở hữu chỉ số IQ cao không chỉ có tài quan sát mà còn có khả năng cảm nhận và thấu hiểu cảm xúc người khác, thể hiện lòng thông cảm và sẵn lòng giúp đỡ.
Chẳng hạn, khi đi chơi, con bạn nhận thấy một bạn khác có vẻ không vui do không giành chiến thắng trong một trò chơi. Trẻ sẽ nhận ra điều này và không ngần ngại an ủi, đề nghị chơi trò khác, phản ánh sự nhạy cảm và lòng từ bi của trẻ.
Để phát triển kỹ năng này, cha mẹ có thể trò chuyện với con về những cảm xúc mà con gặp phải khi tương tác với mọi người xung quanh trong ngày, và hướng dẫn con cách hỗ trợ một ai đó đang trải qua hoàn cảnh không may. Reem Raouda cũng khuyến cáo các bậc phụ huynh nên thể hiện sự quan tâm đến người khác; trẻ con thường học hỏi qua quan sát và bắt chước, nhờ đó mà khả năng cảm xúc của chúng sẽ được nâng cao.
