Trẻ nhỏ chưa thể nói lưu loát để diễn đạt mong muốn của mình. Tuy nhiên, khi bày tỏ cảm xúc, chúng rất trực quan: cười khúc khích khi thích điều gì đó và khóc toáng lên khi không thích hoặc cảm thấy sợ hãi. Những biểu hiện cảm xúc của trẻ nhỏ đôi khi rất khó hiểu, ví dụ khi bé gặp một người nào đó thì đột nhiên òa khóc, bố mẹ có dỗ dành thế nào cũng vô ích. Phải chăng em bé có một loại “chức năng đặc biệt” nào đó có thể gợi ý những điều chưa biết và dự đoán tốt hay xấu?
Theo quan niệm dân gian cho rằng trẻ con khóc do gặp người “nặng vía”, không chịu cho ai bế hoặc cứ gặp một người là khóc như bị ai ngắt nhéo. Nhưng theo cơ sở khoa học, việc trẻ khóc như vậy hoàn toàn không phải do mê tín. Dưới đây là những giải thích dựa trên yếu tố khoa học mà cha mẹ nên biết.
1. Thời kỳ nhận biết của trẻ
Một số em bé sẽ gặp phải “thời kỳ nhận biết” khi lớn lên, đặc biệt là khi trẻ được 5 đến 6 tháng tuổi, biểu hiện đặc biệt rõ ràng. Ở giai đoạn này, bé sẽ lo lắng, hồi hộp, bất an khi nhìn thấy một người lạ không quen, và sẽ quấy khóc vì tìm kiếm sự quan tâm, che chở của cha mẹ. Tuy nhiên, tình trạng này có thể thay đổi dần khi trẻ lớn hơn nên cha mẹ không cần quá lo lắng.
2. Không nằm trong thẩm mỹ của bé
Mỗi người đều có khuôn mặt yêu thích của riêng mình, và trẻ sơ sinh cũng vậy, với những sở thích rõ ràng. Khi em bé nhìn thấy những người không quen, chúng sẽ đánh giá liệu họ có nằm trong “thẩm mỹ an toàn” của chính mình hay không. Nếu không nằm trong “thẩm mỹ an toàn” của bé thì bé sẽ từ chối người “đặc biệt” này, dẫn đến bé sẽ khóc mỗi khi nhìn thấy người này.
Ví dụ, một số trẻ đặc biệt sợ những anh chàng cao to, thậm chí nếu những anh chàng to lớn, thân thiện, đang tươi cười tiến lại gần thì trẻ vẫn chống cự và khóc. Nhưng khi bạn gặp một cô gái trẻ đẹp, nhỏ nhắn, con bạn sẽ không có phản ứng như vậy.
3. Không thoải mái
Trẻ em rất nhạy cảm, nếu gặp những điều không thích hoặc môi trường không thoải mái, trẻ sẽ cảm thấy khó chịu và quấy khóc. Nếu trẻ nhìn thấy “ai đó” và đột nhiên gào khóc, đó có thể là cách ăn mặc, kiểu tóc của người khác hoặc vật gì đó trên cơ thể khiến trẻ khó chịu.
4. Thói quen xấu
Một số người thường không chú ý đến việc vệ sinh cá nhân, thói quen sinh hoạt không tốt, hút thuốc uống rượu không thay quần áo, trên người có những mùi khó chịu sẽ khiến trẻ không thích khi lại gần. Hơn nữa, hầu hết trẻ em đều lớn lên dưới sự bảo bọc của cha mẹ, đặc biệt là sạch sẽ và ngăn nắp, những đứa trẻ có khứu giác nhạy bén sẽ đặc biệt “dị ứng” với những mùi này. Vì không thể nói và không thể bày tỏ sự không hài lòng của mình, chúng chỉ thể hiện sự không thích của mình bằng cách vặn người và hét lên, mong tránh xa người kia.
5. Ảnh hưởng của một cảm xúc tiêu cực nhất định trong quá khứ
Khi bé được 4 tháng, sự phát triển thị giác của bé vẫn chưa hoàn thiện, bé chưa thể hoàn toàn nhìn rõ mọi vật, lúc này việc ghi nhớ các đường nét và âm thanh sẽ dễ dàng hơn. Trong một khoảnh khắc nào đó, nếu người đó từng hung dữ, giọng nói và đường nét mơ hồ đã để lại ký ức xấu cho đứa trẻ, tạo ra bầu không khí sợ hãi cho đứa trẻ. Vì vậy, khi gặp lại họ, trẻ sẽ cảm thấy sợ hãi, khóc ré lên, nóng lòng muốn tìm một vòng tay an toàn. Do đó, trẻ khóc khi nhìn thấy ai đó, có thể người này đã mang đến trải nghiệm cảm xúc tồi tệ cho trẻ.
Ngan
