Liên bang Xô Viết trước đây cực kỳ nổi tiếng trong làng túc cầu bởi những thành tựu lớn lao mà họ đạt được. Đây đồng thời cũng là nơi sở hữu những cầu thủ xuất sắc nhất thời điểm đó như thủ môn huyền thoại Lev Yashin hay Valery Voronin. Sau khi liên bang tan rã năm 1991, Nga tách ra thành một nước mới và nền bóng đá nước này dần suy sụp sau đó.
Nga (Xô Viết cũ) từng là nhà vô địch của Euro mùa giải 1960, vào đến trận chung kết Euro gặp Hà Lan năm 1988 và bán kết World Cup năm 1966. Tuy nhiên sau đó, trong suốt 3 kỳ World Cup (1994, 2002 và 2014), họ chỉ giành được 2 chiến thắng sau 9 trận đấu tham gia – một kết quả khá tệ hại.
“Bóng đá ngày xưa được tổ chức tốt hơn bây giờ” – Cựu tiền vệ cánh của Manchester United Andrei Kanchelskis cho biết, dựa trên lập trường về phong độ của tuyển Nga.
“Chúng tôi từng có một hệ thống đào tạo và huấn luyện rất bài bản. Thế nhưng, khi liên bang Xô Viết sụp đổ, bóng đá của nước này cũng đi xuống theo. Tới bây giờ, trình độ của bóng đá Nga phải nói là rất kém cỏi, họ có một số vấn đề.“
Dĩ nhiên, không chỉ có Kanchelskis hiểu điều đó mà đa phần các cựu cầu thủ của Xô Viết cũ đều cho là như vậy. Trụ cột hàng thủ của Xô Viết năm xưa ở World Cup 1990 tại Ý – Vagiz Khidiyatullin – chỉ ra rằng hệ thống phân bậc kiểu cộng sản đáng lẽ nên được duy trì để đảm bảo chiến thắng. Sự cứng rắn trong kỷ luật là điều cần thiết cho các cầu thủ.
“Đứng thẳng là đứng thẳng, không giống như châu Âu. Mối quan hệ giữa các huấn luyện viên và cầu thủ nên được duy trì theo kiểu đó. Ở đây, nó có vẻ hơi độc tài một chút.“
“Nhưng mà kết quả thì vẫn tốt, chứng tỏ phương pháp huấn luyện như vậy hoàn toàn khả thi.” – ông nói trong cuốn World In Motion của Simon Hart như vậy.
Bên cạnh đó, việc mất đi những cầu thủ tài ba năm ngoài phạm vi nước Nga cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự đi xuống của bóng đá nước này. Huấn luyện viên huyền thoại của Nga Valeriy Lobanovskyi từng nhận được sự hậu thuẫn rất lớn từ nguồn cung cấp tài năng hàng đầu Ukraine: Dynamo Kiev để có thể xây dựng một đội hình hùng mạnh. Chưa kể, sự phát triển vượt bậc của các câu lạc bộ trong nước thời bấy giờ đã đem lại hiệu quả cho đội tuyển quốc gia.
Giờ đây nhìn lại, giải vô địch quốc gia Nga đang èo uột chưa từng thấy. Số khán giả trung bình đến theo dõi giải quốc nội của Nga chỉ ở vào khoảng 11,415 (mùa 2016/2017). Tất cả những điều đó đã làm dấy lên nghi ngờ đội tuyển Nga sẽ trở thành nước chủ nhà thứ hai (sau Nam Phi 9 năm trước) không vượt qua được vòng bảng.
“Chúng tôi đang rất lo lắng bởi vì đây chính là đội hình nước Nga tệ nhất lịch sử mà tôi từng thấy.” – ông cho biết trên tờ Sportsmail – “Mà đâu chỉ có tôi, tất cả mọi người đều nói như vậy.“
Kanchelskis còn tuyên bố rằng việc thuyền trưởng tuyển Nga Cherchesov xuất thân là một thủ môn có thể là nguyên nhân chính khiến ông ấy không đánh giá được toàn diện cơ chế hoạt động của đội tuyển.
“Có một số vấn đề trong nội bộ của đội bóng” – ông tiếp tục – “Có những cầu thủ giỏi không muốn chơi cho đội tuyển quốc gia chỉ vì mối quan hệ tồi tệ với huấn luyện viên trưởng.”
Kết luận trên hoàn toàn có căn cứ. Nhiều người đã cho rằng Cherchesov nên gọi tiền vệ 34 tuổi Igor Denisov – người vừa giành chức vô địch Nga cùng Lokomotiv Moscow. Thế nhưng mối quan hệ giữa anh này và huấn luyện viên của mình trở nên xấu đi sau khi anh gọi ông ấy là “đồ ngu”. Dĩ nhiên, Denisov bị loại khỏi danh sách triệu tập sau đó.
Một vài sự thiếu vắng đáng tiếc khác có thể kể ra như người nắm giữ kỷ lục ra sân của đội – Sergei Ignashevich đã giải nghệ cùng cặp song sinh Vasili và Aleksei Berezutski.
Một số người còn cho rằng huấn luyện viên trưởng Cherchesov không dám đặt niềm tin vào các cầu thủ trẻ như những gì mà Gareth Southgate đã làm được với tuyển Anh. Ông chỉ miễn cưỡng sử dụng cặp song sinh 22 tuổi Miranchuk: Aleskei và Anton chứ không thật sự tin tưởng họ.
Được biết, lực lượng an ninh Nga đã được tăng cường, đặc biệt là ở trận đấu cuối cùng của vòng bảng với Uruguay. Theo họ, đây sẽ là trận đấu quyết định đội nào sẽ có tấm vé đi tiếp. Tuy nhiên, thầy trò huấn luyện viên Cherchesov sẽ gặp một chút áp lực bởi lẽ chủ tịch uỷ ban tổ chức World Cup – ông Arkady Dvorkovich đã bày tỏ quan điểm của mình rằng đội nhà phải vượt qua vòng bảng cho bằng được.
Tổng thống Vladimir Putin – người mà bộ môn yêu thích của mình là hockey, lên tiếng động viên các cầu thủ rằng: “Tôi hy vọng mọi người đều chơi bóng với toàn bộ khả năng, chơi như những chiến binh và vận động viên thật sự. Ít nhất, chúng ta cần phải đền đáp được niềm tin mà các cổ động viên đã gửi gắm.”
Đường phố Moscow những ngày gần đây đã trở nên đông đúc hơn. Những cổ động viên cuồng nhiệt của Mexico, Peru hay Argentina đã đến đây từ sớm để chuẩn bị cho World Cup. Tại giải đấu năm nay, tuyển Nga nằm cùng bảng A với Uruguay, Ai Cập và Saudi Arabia. Họ sẽ là đội đá trận khai mạc World Cup diễn ra vào tối nay (14/06) trước Saudi Arabia.