Chuyện của nhà “Mẹc”: Em ơi đừng nói anh già

Là “Mẹc” tự rơi vào cái thế phải… già! Nhưng thời thế đã đổi thay. Những mặc định theo kiểu như vậy khó có đất sống khi cuộc sống vận hành với tốc độ ngày một nhanh hơn, còn sở thích của người tiêu dùng thì cứ thay đổi xoành xoạch.

Einstein luôn đúng

Có một ví dụ vui về thuyết tương đối của nhà bác học vĩ đại Einstein rằng cái chắc chắn nhất trong đời là chẳng có gì chắc chắn cả. Trong trường hợp của Mercedes-Benz, ví dụ trên cũng có thể áp dụng một phần nào. Không rõ BMW đã có mặt ở Việt Nam từ thời điểm nào, nhưng quả tình dân ta trước đây biết đến “Mẹc” nhiều hơn do có một số xe công, xe Chính phủ dùng trong việc đón đoàn ngoại giao là xe Mercedes-Benz. Xe hơi tư nhân thì cũng mới phổ biến ở nước ta độ mươi mười lăm năm nay, và vào thời buổi ban đầu ấy, giới chơi xe hơi còn truyền tai nhau về sự lựa chọn “nhất Mẹc, nhì Bi, tam Ri…”. Một cách thẳng thắn mà nói, chỉ sau khi đã đi xe, chơi xe một thời gian, “trình” lựa chọn xe của dân chơi mới “lên”, chứ còn vào thuở sơ khai của xe hơi tư nhân, xe được lựa chọn theo tiêu chí “oai” cái đã.

Người mua xe lúc đó là các doanh nhân, người giàu có, và tất lẽ dĩ ngẫu, đó là những người không ở độ tuổi mười chín đôi mươi. Nhắc lại ngày ấy, hẳn nhiều người còn nhớ ngay cả nếu chọn xe “Mẹc”, thì khách hàng cũng thường chọn xe màu đen, bởi ảnh hưởng gián tiếp của truyền thông đại chúng cổ điển (nghĩa là chưa có quảng cáo trên tivi nhiều như bây giờ) đã làm người ta lờ mờ cho rằng cứ màu đen thì oách nhất. Việc chọn màu đen còn xuất phát từ một lý do nữa: các xe chở nhân vật cấp Bộ trưởng trở lên ngày trước toàn là màu đen cả.

Vậy là hễ “xịn” thì cứ phải “Mẹc” mới được. Thực ra thì chẳng riêng gì ở ta, “Mẹc” mới được quan tâm như thế. Hồi thập niên 70 ở châu Âu, radio thường phát đi phát lại một bài hát nổi tiếng có tên “Mercedes-Benz” do nữ ca sỹ nhạc rock vắn số người Mỹ Janis Joplin thể hiện. Bài hát có câu mở đầu như sau “Ôi Chúa ơi, sao anh không mua cho em một chiếc Mercedes-Benz chứ”. Nhưng dù không nói thẳng ra về việc lựa chọn độ tuổi khách hàng, Mercedes-Benz trong một thời gian dài hướng tới khách hàng là những người giàu có và thành đạt.

Có điều, chỉ mới khoảng hơn một thập kỷ nay, với sự phát triển chóng mặt của các ngành công nghệ mũi nhọn, nhất là công nghệ thông tin, giới doanh nhân thành đạt mới có độ tuổi trẻ hơn, chứ vào tầm vài chục năm trước, đã giàu thì lấy đâu mà trẻ. Thế là trong xã hội hình thành một quan niệm mang tính mặc định rằng đã đi “Mẹc” là phải bệ vệ, có khi tóc màu tam thể lại càng hay. Lũ trẻ thì nhanh nhẹn, còn người nào mà đi đứng sấp ngửa thì hẳn là số vẫn còn khổ, phải tối mắt tối mũi lo chuyện mưu sinh, làm sao bệ vệ cho được.

Ấy là nói về chuyện “Mẹc” với thiên hạ và thiên hạ với Mẹc. Còn ở góc độ vóc dáng sản phẩm của hãng xe này, ngoài sự sang trọng lịch lãm ra, vẫn thấp thoáng đâu đó sự nghiêm cẩn trong thiết kế nội ngoại thất, đôi khi người ta còn có cảm giác được sự chính xác đến khô khan của người Đức. Lấy ví dụ một mẫu xe cực kỳ nổi tiếng của “Mẹc”, chiếc Mercedes-Benz 300 SL “Gullwing” ra đời vào thập niên 50. Đây là một chiếc xe thể thao với những đường cong đẹp mê hồn và hiện giờ chỉ có thể thấy ở các bộ sưu tập của những ông chủ giàu có. Thế nhưng nhìn tổng thể xe, ta sẽ có cảm giác mấy chú “choai choai” đừng hòng có cửa mà bén mảng tới chiếc xe này, đơn giản là vì sẽ không hợp ngay lập tức. Ngồi trên xe ấy nhất định phải là quý ông vận com-lê chải đầu bóng mượt, nó mới đúng kiểu. Đó là xe thể thao mà còn vậy, chứ loại như S-Class chẳng hạn thì khỏi bàn tới việc nó lịch lãm nghiêm túc đến đâu.

Gió không thổi mãi một chiều

Nguyên nhân là do… Einstein đã kết luận như thế trong thuyết tương đối. Khi giới trẻ thành đạt và giàu có bỗng nhiên “đông như kiến”, muốn kiếm một chiếc xe cho ra dáng ông chủ nhưng lại bị cái ba-ri-e của “Mẹc” lù lù ra đó, giới này bèn quay sang tìm kiếm các mẫu xe tươi mới hơn. Thời may đã có Bi. Gì chứ cơ hội như thế thuộc dạng ngàn năm có một.

Chỉ mất tròm trèm có một thập kỷ, BMW trở thành hình mẫu lựa chọn của giới doanh nhân trẻ, của các công tử nhà giàu (ác nỗi là bố mẹ của các công tử này vốn chọn “Mẹc” chứ không phải Bi). Một cách công bằng mà đánh giá, BMW có thiết kế trẻ trung hơn hẳn. Cũng cùng phát triển và ứng dụng công nghệ hiện đại trên các sản phẩm, nhưng Bi “biết ý” và chiều khách hàng hơn, lớp khách hàng vốn thích ứng rất nhanh với sự hiện đại song lại khá đỏng đảnh và chóng… chán. Dần dần, có thêm cái mặc định nữa rằng hễ còn trẻ là phải đi Bi.

Chuyện mà chỉ đến đây thì chẳng có gì để nói. Số là độ này, nghĩa là cũng mới đây thôi, nhìn “Mẹc” xe nào xe nấy khác hẳn. Ngẫm nghĩ một lúc rồi chợt nhận ra là cái sự khác này, rõ nhất là ở các cụm đèn. Giờ mà bảo trông “Mẹc” già thì đúng là trông gà hóa cuốc. Không tính hàng AMG, cứ lấy mẫu 2016 E-Class ra mà soi làm ví dụ. Cụm pha hình quả lê “hơi bị” sắc sảo, đèn gầm có thêm các nẹp cách điệu trông rất ấn tượng. So với mẫu 2016 thì mẫu E-Class mấy năm trước cứng nhắc hơn, có phần “cục mịch” và nặng nề. Nếu xem tới hàng 2016 S-Class thì còn rõ hơn.

Chiếc 2017 Mercedes-Benz S500 Cabriolet nằm trong danh sách trưng trên kệ Triển lãm Xe hơi Quốc tế VIMS 2016 hôm 26.10 tới chẳng hạn, giờ với dáng vẻ mới, trông thân thiện hơn nhiều, không có cái cảm giác ngần ngại khi đến gần một chiếc xe cỡ lớn sang trọng như đối với các phiên bản trước đây. Chẳng rõ mấy ông thiết kế nhà “Mẹc” đã bàn bạc ra sao, nhưng những gì ta được chứng kiến hiện tại cho thấy Mẹc có bước chuyển rất lớn trong việc định vị khách hàng.

Nói như vậy không có nghĩa là xe “Mẹc” giờ đây không còn quý phái nữa. Cả thế giới này đâu có nhiều hãng xe để người ta căn cứ vào đó mà định ra khái niệm luxury. Điều mừng dưới góc độ thị trường là khách hàng giờ có thêm nhiều lựa chọn hơn. Nói đâu xa, riêng “Mẹc” ở kỳ VIMS 2016 này đã mang tới 5 mẫu xe 2 cửa để khoe. Hãng xe nào cũng phải như thế mới ra hình ra dáng cái gọi là thị trường xe hơi. Chứ đi đâu cũng nhìn thấy một loại xe với một màu sơn duy nhất như mấy năm trước thì cái thị trường ấy có vấn đề. Vả lại, nếu thế thì nhạt nhẽo và chán chết!

Nguyên Anh